Letonya’nın saygın yükseköğretim kurumlarından Rīga Stradiņš Üniversitesi tarafından yürütülen “Dil ve Toplumsal Hafıza: Baltık Bölgesi Üzerinden Modernleşme ve Kimlik Okumaları” başlıklı akademik proje, Haziran ayında düzenlenen uluslararası bir sempozyumla bilim dünyasına tanıtıldı. Proje, dilin toplumsal hafıza üzerindeki derin etkisini tarihsel travmalar, kimlik dönüşümleri ve kültürel kırılmalar bağlamında ele alıyor.
Sempozyumun dikkat çeken sunumlarından biri, doktora çalışmalarını Letonya’da sürdüren Türk araştırmacı Ali Kalkan’a aitti. “Dil, Toplum ve Direnç” başlıklı çalışmasında Kalkan, anadil kavramını yalnızca bir iletişim aracı olarak değil, aynı zamanda kolektif hafızayı ayakta tutan direnç noktalarından biri olarak konumlandırıyor.
Kalkan, sempozyumda gerçekleştirdiği “Kolektif Hafıza ve Anadil Direnci” sunumunda, dilin yalnızca aktarıcı değil, aynı zamanda koruyucu ve dönüştürücü bir unsur olarak nasıl işlediğini tartışmaya açtı. Özellikle tarihsel kırılmalar ve kültürel travmalar karşısında dilin nasıl bir direnç alanı oluşturduğuna dair örneklerle desteklediği anlatımı, sempozyumun öne çıkan başlıklarından biri oldu.
Etkinliğin ardından değerlendirmede bulunan Letonya Üniversitesi Karşılaştırmalı Dilbilim ve Çeviri Bölümü’nden Doç. Dr. Gunta Ločmele, Kalkan’ın çalışmasını şu sözlerle değerlendirdi:
“Farklı dillerin ve kimliklerin tarihsel dönemeçlerde birbirleriyle kurduğu ilişkileri incelemek, projemizin temel amaçlarından biriydi. Ali Kalkan’ın çalışması, anadilin sadece bir kimlik ögesi değil, aynı zamanda toplumsal direncin taşıyıcısı olarak görülmesi gerektiğini disiplinler arası bir bakışla ortaya koydu. Bu yaklaşım, Baltık bölgesindeki dil-kimlik ilişkisini anlamlandırmamıza yeni bir perspektif kazandırıyor.”
Projenin kapanış raporunda da, katılımcıların farklı akademik zeminlerden geliyor olmasının ortaya çıkan tartışmalara entelektüel derinlik kattığı vurgulandı. Raporda, Ali Kalkan’ın sunumu ve proje sürecindeki katkıları özel olarak teşekkürle anıldı
